TỔNG HỢP CÁC THỂ ĐỘNG TỪ TRONG TIẾNG NHẬT [ KHÔNG THỂ BỎ LỠ ]


Một trong các điều cơ bản khi sử dụng tiếng Nhật đó là cách sử dụng các thể động từ trong tiếng nhật. Dưới đây là bài viết tổng hợp về cách chia và sử dụng của tất cả các thể trong tiếng Nhật. Nào chúng ta cùng bắt đầu nhé!

                                

Để có thể chia thể trong tiếng Nhật thì đầu tiên bạn cần phải biết các nhóm động từ:

NHÓM 1: Bao gồm các động từ có âm cuối trước ます là âm thuộc cột .

Ví dụ:

かいます                     (mua)

かえります                 (trở về)

はなします                 (nói chuyện)

 

NHÓM 2: Bao gồm các động từ có chữ cái cuối cùng trước ます là chữ cái thuộc cột え.

Ví dụ: 

ねます                        (ngủ)

たべます                    (ăn)

みせます                    (cho xem)

Lưu ý với một số động từ đặc biệt chiếm số lượng ít:
おきます                      (thức dậy)
みます                          (xem)
できます                      (có thể)
きます                          (mặc)
たります                      (đầy đủ)
かります                      (mượn)
います                          (có, ở)
あびます                      (tắm)
おります                      (xuống xe)

NHÓM 3: gồm 2 động từ

します                          (làm)
きます                          (đến)
Trong nhóm này cũng bao gồm các động từ khác có cấu trúc: Danh từ + します
べんきょうします        (học)
けんきゅうします        (nghiên cứu)
しんぱいします            (lo lắng)

 

1. THỂ TE 形(てけい 

Thể 「て」là dạng của động từ có đuôi là 「て」hoặcで」Đây là thể được sử dụng rất nhiều trong các cấu trúc cũng như văn phạm của tiếng nhật nên có thể coi đây là 1 thể rất quan trọng khi học tiếng Nhật.

Nhóm I:

  • Âm cuối trước ますい、ち、りって

ます             →               って

たちます           →               たって

つくます          →               つくって

Lưu ý:  động từ đặc biệt : いきますいって

  • Âm cuối trước ます み、び、にんで

ます             →               んで

びます          →               あそんで

にます             →               んで

  • Âm cuối trước ますいて

ます             →               いて 

ます             →               いて

 

  • Âm cuối trước là ぎいで

およます          →               およいで

いそぎます          →               いそいで

 

  • Âm cuối trước là しますして

はなます          →               はなして

ます             →               して

Nhóm II:

ます             →               たべ

ます                 →              

Nhóm III:

ます                 →              

ます                 →              

 

2. THỂ NAI ない形(ないけい)

Động từ chia ở thể nai 「ない」là dạng ngắn của động từ ở dạngません」 mang nghĩa phủ định và được sử dụng phổ biến trong các cấu trúc ngữ pháp.

Nhóm I:

V 「い」ます   → 「あ」ない

きます          →               きかない

みます          →                よない

Lưu ý: Nếu động từ đó trước đuôi「ます là chữ thì chúng ta chuyển い」 thành thành わ」 rồi thêm ない」

うたます         →               うたわない
ます             →               わない
Trường hợp đặc biệt:
あります             →               ない

Nhóm II:

ます             →               たべない
ます                →               ない

Nhóm III:

きます              →               こない
します                →               しない

 

3. THỂ TA  形(たけい)

Thể 「た là dạng ngắn của động từ ở dạng 「~ました」, thường được sử dụng ở những mẫu câu ở thì quá khứ

Nhóm I:

  • Âm cuối trước ますい、ち、りった

ます             →               った

ます             →               った

つくます          →               つく

Lưu ý:  động từ đặc biệt : いきます(đi) いった

  • Âm cuối trước ますみ、び、にんだ

びます          →               あそんだ

ます             →               んだ

にます             →              

  • Âm cuối trước ますいた

ます             →               いた 

ます             →               いた

  • Âm cuối trước ぎ→いだ

およます          →               およいだ

いそぎます          →               いそいだ

  • Âm cuối là します→した

はなます          →               はなした

ます             →               した

Nhóm II:

ます             →               きえ

おきます             →               おき

Nhóm III:

ます                 →              

ます                 →              

 

4. THỂ TỪ ĐIỂN  辞書形  (じしょけい)

Thể Ru 「る , hay thể từ điển (辞書形), là thể cơ bản nhất trong tiếng Nhật và được sử dụng rất nhiều trong cuộc sống hàng ngày. Ngoài ra, đây cũng là thể chúng ta sẽ gặp rất nhiều trong cách kết hợp để cấu tạo nên các cấu trúc ngữ pháp khác.

Nhóm I:

V 「い」ます   V「う」

います         →              か

きます             →              

Nhóm II:

V ます   →   V る

たべます             →               たべ

ます                 →              

Nhóm III:

します                 →               する

きます                 →               くる

 

5. THỂ KHẢ NĂNG  可能形   ( かのうけい )

Sử dụng khi muốn thể hiện khả năng, năng lực có thể thực hiện một việc nào đó hoặc diễn tả khả năng xảy ra của một hành động trong một tình huống nào đó.

Nhóm I:

V 「い」ます V 「れ」ます

とります                          とれます

ます             →               ます

Nhóm II:

V ます   V 「られ」ます

たべます             →               たべられます

むかえます          →               むかえられます

ます              →               られます

Nhóm III:

きます              →               こられます

します                 →               できます

 

6. THỂ Ý CHÍ 意向形(いこうけい)

Thể ý chí「Vよう」chính là cách nói rút gọn, thường được sử dụng trong văn nói thân mật thay cho「~ましょう!

Nhóm I:

「い」ます  V「お」う

ます           →               ろう

およます         →               およごう

Nhóm II:

V ます  Vよう

あつめます          →               あつめよう

おしえます          →               おしえよう

ます                 →               よう

Nhóm III:

きます              →               こよう

します                 →               しよう

 

7. THỂ MỆNH LỆNH  命令形(めいれいけい)

Động từ thể mệnh lệnh (命令形(めいれいけい) thường được sử dụng để đưa ra yêu cầu, ra lệnh cho ai làm điều gì đó.

Nhóm I:

V「い」ます      V「え」

ます           →              

およぎます         →               およ

 

Nhóm II:  

V ます   →   V る

ます             →               たべ 
おします         →               おしえ 

Nhóm III:

きます              →               こい 

します            →               しろ 

 

8. THỂ CẤM CHỈ   禁止系(きんしけい)

Thể cấm chỉ (禁止形(きんしけい)) được sử dụng để cấm ai làm một điều gì đó.

Vます  Vるな

Nhóm I:

きます             →               くな 
えらびます         →               えらぶな 

Nhóm II:

ます             →               たべるな
ます                →               るな 

Nhóm III:

します                →               るな
ます                →               るな

 

9. THỂ ĐIỀU KIỆN - THỂ 

Thể điều kiện thường diễn tả suy đoán, phán định, mong muốn của người nói hay một kết quả trong 1 điều kiện nào đó.

Nhóm I:

V「い」ます  V「え」ば

ます           →               けば

いそぎます       →               いそげば

Nhóm II:

Vます  Vれば

たべます           →               れば

ます               →               れば

Nhóm III:

します               →               すれば  

きます               →               くれば

 

10. THỂ BỊ ĐỘNG 受け身 (うけみ )

Thể bị động thường được dịch là “bị” trong trường hợp mang nghĩa xấu, và dịch là “được” trong trường hợp mang nghĩa tốt.

Nhóm I:

V「い」ます  V「あ」れます

きます             →               かれます

みます             →               まれます

Nhóm II:

Vます  V「え」られます

たべます             →               たべられます

ます                 →               られます

Nhóm III:

します              →               されます

ます                 →               こられます

 

11. THỂ SAI KHIẾN  使役形(しえきけい)

Thể sai khiến thường được dịch là sai, bắt, ép, cho phép làm V

Nhóm I:

V「い」ます  V「あ」せます

ます           →               らせます

ます             →               らせます

Lưu ý: chữ chuyển thành rồi thêm せます

かいます  かわせます

Nhóm II:

Vます → Vさせます

ます             →               ほめさせます

ます              →               させます

Nhóm III:

きます                 →               こさせます

します              →               させます

 

12. THỂ SAI KHIẾN BỊ ĐỘNG

Thể sai khiến dịch là (bị bắt phải làm gì)  thể hiện thái độ không vừa lòng, khó chịu của người nói khi bị người khác ép buộc.

Nhóm I:

V「い」ます  V「あ」せられます

います                         わせられます 

はなします                      はなさせられます 

Nhóm II:

Vます → Vさせられます

たべます                         たべさせられます 

ます                             させられます

Nhóm III:

します                             させられます   

きます                             させられます

Kiến Minh hi vọng với những chia sẽ ngữ pháp trong Tiếng Nhật sẽ giúp cho các bạn chinh phục con đường đã chọn. Chúc các bạn học tốt!!

 

 

Tin liên quan